Барлығына арналған дене белсенділігі

         Біздің ағзамыз 60 пайыз судан тұрады.

Денсаулықты сақтау үшін қажетті судың мөлшері келесіге байланысты:

 ·               Тұрғылықты жер. Ыстық немесе құрғақ жерлерде, тауларда немесе биік жерлерде сізге көбірек су қажет болады.

·             Ұстанатын диета. Егер сіз кофе мен басқа да кофеині бар сусындарды көп ішсеңіз, көп су жоғалтасыз. Сіздің ас мәзіріңізде тұзды, ащы немесе тәтті тағамдар басым болған жағдайда да су көп мөлшерде қажет.

·             Температура немесе жыл мезгілі. Жылдың салқын кезеңдеріне қарағанда, жылы айларында су көбірек қажет болады.

·             Қоршаған орта. Егер сіз көп уақытыңызды ыстық күндері таза ауада немесе қатты жылытылатын бөлмеде өткізетін болсаңыз.

·             Белсенділік деңгейі. Күн бойы белсенді өмір салтын ұстанып, көп серуендейтін немесе түрегеп тұратын адамдарға, үнемі үстел басында отырып аз қимылдайтын адамдарға қарағанда су көбірек қажет. Сонымен қатар, спортпен немесе қандай да бір белсенділік түрімен шұғылданатын болсаңыз, жұмсалған судың орнын толықтыру үшін көбірек су ішуіңіз қажет.

·             Денсаулық жағдайы. Егер сіз ауырып, ыстығыңыз көтерілсе, құсу немесе іш ауырған (диарея) жағдайда да көбірек су ішу керек болады. Кейбір, несеп айдатқыш (диуретиктер) сияқты дәрілер судың жоғалуына әкеледі.

·       Жүктілік немесе бала емізу. Егер сіздің аяғыңыз ауыр болса немесе бала емізіп жүрсеңіз ағзаның сусыздануын болдырмау үшін суды көбірек тұтыну қажет. Өйткені сіздің ағзаңыз екеу үшін жұмыс істеп жатыр (немесе оданда көп).

Күні бойы ағза тұрақты түрде су жоғалтады, негізінен тер мен зәр арқылы, сонымен бірге тыныс алу сияқты ағзаның қарапайым функциялары арқылы.

Күніне қаншалықты көлемде су ішу қажеттігі туралы көптеген пікірлер бар:

1. Денсаулық сақтау саласының сарапшылары күніне 8 унциядан (230-240 мл) 8 рет су ішуді ұсынады, ол шамамен 2 литр су. Бұл 8×8 ережесі деп аталады және ол өте оңай жатталады.

2. Кейбір сарапшылар шөлдемесең де, күні бойы үнемі су ішу қажет деп есептейді.

3. АҚШ Ғылым, инженерия және медицина ұлттық академиясының жалпы ұсынымы (ересектер үшін):

· әйелдерге күніне 11,5 шыны аяқ (2,7 литр)

· ерлерге күніне 15,5 шыны аяқ (3,7 литр)

Мұның ішіне судың өзі, шай мен шырын сияқты сусындар және тамақтан алынатын сұйықтық та кіреді. Орта есепте судың 20 пайызы тұтынатын тағамдардан алынады.

Су қуат деңгейіне және мидың жұмысына әсер етеді ме?

Көптеген адамдардың айтуынша, күні бойы су ішпеу ағзаның қуат деңгейінің төмендеуіне және ми жұмысының нашарлауына әкеледі.

Мұны растайтын көптеген зерттеулер де бар.

Жаттығу немесе ыстықтан туындайтын ағзаның жеңіл түрде сусыздануы (сұйықтықтың 1,36% төмендеуі) жұмыс істеу және ақыл-ой  қабілетіне кері әсер етуі мүмкін.

Суды көп мөлшерде ішу арықтауға көмектеседі ме?

Суды көбірек ішу зат алмасу мен тәбеттің төмендеуі есебінен дене салмағын төмендетеді деген көптеген пікірлер бар.

Су зат алмасу процесінің уақытша сәл күшеюіне әкелуі мүмкін, ал әрбір тамақтанудан жарты сағат бұрын су ішу калорияны азырақ тұтынуға көмектеседі. Бұл екі процесс кейбір адамдардың салмақ түсіруіне ықпал етуі мүмкін.

Енді бір зерттеуде ағзаның созылмалы түрде сусыздануы семіздік, диабет, жүрек-қан тамырлары және қатерлі ісік сияқты аурулармен байланысты екенін көрсетті.

Сонымен қатар, көп су ішудің денсаулыққа тағы бірқатар пайдалы жақтары бар.

Көп мөлшерде су ішу және сұйықтықтың қажетті деңгейде болуы іш қату, қуық инфекциясы, бүйрек тастары және терінің құрғауы сияқты проблемаларда көмектесе алады. 

Гидратация көрсеткіштері

Су балансын сақтау сіздің өмір сүруіңіз үшін қажет.

Бұл ретте сіздің ағзаңызда қашан және қандай мөлшерде су ішкеніңізді қадағалайтын күрделі жүйе бар. Судың жалпы мөлшері белгілі бір деңгейден төмендегенде, шөлдеу сезімі пайда болады.

Бұл жүйе механизмдермен жете теңестірілген (тыныс алғандағыдай) – ол туралы саналы түрде ойлаудың қажеті жоқ.

Сіздің ағзаңыз су деңгейін қалай теңдестіруді және қай кезде көбірек су ішу қажет екендігі жайлы белгі беруді біледі.                     

Шөлдеу ағзаның сусыздануы туралы сенімді индикатор болу мүмкін болғанымен, шөлдеу сезіміне сүйену оңтайлы денсаулық немесе жаттығу жасау үшін жеткіліксіз болуы мүмкін.

Шөлдеу сезімінің пайда болуына дейін сіз шаршау немесе бас ауруы сияқты сусыздану салдарларын сезінуіңіз мүмкін.

Несеп түсін бағдар ретінде пайдалану, сіздің суды қажетті деңгейде ішіп жүрсіз бе, әлде жоқ па соны білу үшін пайдалы болуы мүмкін.

Шындығында, 8×8 ережесі ғылыммен негізделмеген. Бұл толықтай ерікті әрекет.

Зерттеулердің көрсетуінше, 65-тен асқан адамдарда ағзаның сусыздану қаупі жоғары.

 

Көптеген адамдар үшін су ішуге көп көңіл бөлудің қажеті жоқ, өйткені ағза автоматты түрде шөлдегендігін білдіретін белгі береді.

Алайда, спортпен айналысатындар үшін қанша су ішкенін қадағалау өте маңызды.


    поделиться
Добавить комментарий

Защитный код
Обновить

Ұқсас мақалалар

2023 жылы "Қазақстан Республикасында дене шынықтыру мен бұқаралық спортты дамытудың жай-күйі мен перспективалары" тақырыбында әлеуметтік зерттеу жүргізілді. Бұл мақалада біз әлеуметтік зерттеу барысында қойылған бір сұрақты талдауға тырысамыз.    ...

Жүрек – адамның ағзасындағы ең көп жұмыс атқаратын маңызды мүше. Сондықтан оның саулығына баса назар аудару қажет. Жүрегіңіз ауырмасын десеңіз келесі жариялымда жазылған кеңестерімізге құлақ асыңыз! ...

         Мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған аэробты жаттығулар – бұл мүгедектер арбасында немесе орындықта отырып жасайтын жаттығулар. ...

Қазіргі уақытта спортпен шұғылдану - оңай!
Біздің дерекқор арқылы дене белсенділігі немесе спортпен айналысу үшін, саябақтардан бастап ойын алаңдарына дейін түрлі қолайлы орын таба аласыз.